منابع انسانی (HR)، مجموعه ای از افراد است که نیروی کار یک سازمان بازرگانی ،صنعتی ، عمومی و غیره را تشکیل می دهند.از اصطلاحات مشابه می توان به نیروی کار یا کارکنان اشاره کرد.
بخش منابع انسانی یک سازمان ،امور مدیریت منابع انسانی، نظارت بر جنبه های مختلف استخدام ، مانند رعایت قانون کار و استانداردهای ، مصاحبه و گزینش، مدیریت عملکرد، و مدیریت کارمندان را انجام می دهد.این بخش به عنوان رابط بین مدیریت یک سازمان و کارکنان آن عمل می کند.
ویلیام تریسی، در واژهنامه منابع انسانی Human Resources (HR)، منابع انسانی را به عنوان «افرادی که کار میکنند و سازمان را به فعالیت میاندازند» تعریف میکند. منبع انسانی یک فرد یا کارمند درون سازمان است.
مدیریت منابع انسانی نیز به فعالیتهایی اشاره دارد که باعث میشود کارمندان که به عنوان سرمایه شرکت محسوب میشوند، در محیطی سالم و انگیزاننده کار کنند، بهرهوری آنها افزایش یابد و در راستای اهداف سازمان حرکت کنند.
جان کامنز (John R. Commons)، اقتصاددان پیشرو، برای اولین بار اصطلاح «منابع انسانی» را در کتاب خود «توزیع ثروت» که در سال ۱۸۹۳ منتشر شد، به کار برد؛ و این اصطلاح تا قرن نوزدهم به روابط بین کارمند و کارفرما گسترش یافت. کارکنان یا پرسنل یک مؤسسه یا شرکت به گروه یا افرادی گویند که در استخدام آن مؤسسه بوده و میتوانند به ازای کار خود دستمزد دریافت کرده یا نکنند. ارتباط کارکنان با محل کارشان انواع مختلفی دارد مانند استخدام رسمی، استخدام پیمانی، قرارداد ساعتی، قرارداد پیمانکاری، روزمزد، مشارکتی یا درصدی و …
human resource به معنی منابع انسانی است که بخش مهمی از مباحث مدیریت سازمان محسوب میگردد. نحوه مصاحبه و استخدام، نحوه مدیریت پرسنل، موارد انگیزشی یا تنبیهی در این مبحث جای میگیرد. در واقع یکی از پایههای موفقیت یک سازمان منابع انسانی است که به دلیل اهمیت این موضوع رشته دانشگاهی با عنوان مدیریت منابع انسانی در تمام دانشگاههای معتبر تعریف شدهاست.